- ισοτιμία
- Η σχέση ανταλλαγής δύο νομισμάτων ή (παλαιότερα, όταν ίσχυε ο κανόνας του χρυσού) η σχέση ανταλλαγής ενός νομίσματος με τον χρυσό. Μετά την κατάρρευση του συστήματος σταθερών ι. Bretton Woods, που ίσχυσε από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου έως το 1973, οι ι. καθορίζονται πλέον από τις δυνάμεις προσφοράς και ζήτησης των νομισμάτων.
Η ζήτηση ενός νομίσματος στην αγορά συναλλάγματος καθορίζεται από τις ανάγκες για την εκτέλεση εμπορικών συναλλαγών, μεταφοράς κεφαλαίων αλλά και κερδοσκοπίας, που προκύπτει από την εκτίμηση για μεταβολή της ι. με άλλα νομίσματα. Βέβαια, οι περισσότερες χώρες ακολούθησαν διάφορες συναλλαγματικές πολιτικές προσπαθώντας να ελέγξουν αυτές τις δυνάμεις (με τον καθορισμό των επιτοκίων, τη δημιουργία νέου χρήματος, τους περιορισμούς στην κίνηση των κεφαλαίων κλπ.), προκειμένου να διασφαλίσουν νομισματική σταθερότητα καθώς και τους όρους διεθνούς εμπορίου και ανταγωνιστικότητας. Οι πιο ισχυρές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, ακολούθησαν το καθεστώς της ελεύθερης διακύμανσης (free-float, όπου η ι. καθορίζεται αποκλειστικά από τις δυνάμεις της αγοράς), ενώ άλλες προτίμησαν την ελεγχόμενη διολίσθηση (crawling peg, σταδιακή υποτίμηση σε σχέση με τα νομίσματα των σημαντικότερων εμπορικών εταίρων της χώρας, που παρακολουθεί τη διαφορά πληθωρισμού μεταξύ της χώρας αυτής και των εταίρων της), τη σταθερή ι. (fixed rate, όπου το νόμισμα της χώρας συνδέεται με το νόμισμα μίας άλλης –συνήθως ισχυρότερης και σταθερότερης– και οι νομισματικές αρχές παρεμβαίνουν στην αγορά με σκοπό τη διόρθωση των δυνάμεων απόκλισης από την ορισμένη ι.), το νομισματικό συμβούλιο (currency board, όπου μία χώρα συνδέει το νόμισμά της με ένα άλλο, με απόλυτη νομική δέσμευση και δυνατότητα πλήρους μετατρεψιμότητας του εγχωρίου στο ξένο νόμισμα – όπως είχε κάνει η Αργεντινή με το δολάριο στη δεκαετία του 1990) κ.ά. Πριν από τη δημιουργία του ευρώ, οι χώρες της ΕΕ (παλαιότερα ΕΟΚ) είχαν δημιουργήσει με περισσότερη ή λιγότερη επιτυχία διάφορα συστήματα ελεγχόμενων ι., όπως το λεγόμενο φίδι στο τούνελ και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, προκειμένου να διασφαλίσουν τη σταθερότητα των όρων του μεταξύ τους εμπορίου. Συνήθως αναφέρονται δύο είδη ι. ή τιμών νομισμάτων: η spot, που αφορά την άμεση εκτέλεση της πράξης, και οι forward ή προθεσμιακές για πράξεις που θα γίνουν μετά από κάποιο διάστημα, συνήθως από έναν έως δώδεκα μήνες.
* * *η (ΑΜ ἰσοτιμία) [ισότιμος]ισότητα τιμών, ισότητα προνομίων ή αξιωμάτωννεοελλ.1. η ισότητα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων («ισοτιμία ανδρών και γυναικών»)2. η ισότητα τής ονομαστικής και τής αγοραστικής αξίας χαρτονομίσματος, συναλλάγματος ή χρηματιστηριακού τίτλου3. η αντιστοιχία ή ανταλλακτική σχέση μεταξύ τών νομισμάτων τών διαφόρων χωρών που καθιστά την αγοραστική δύναμη τών νομισμάτων αυτών ουσιαστικά ίση4. η ισότητα, η ίση αξία μεταξύ τίτλων σπουδών κ.ά. επίσημων εγγράφων.
Dictionary of Greek. 2013.